Cambodja: van Siem Reap tot Pnom Penh

Donderdag 9 juni
Deze dag besteden we aan het verkennen van Siem Reap en het plannen en boeken van een trip naar het Angkor Wat, dé trekpleister van Cambodja. Het hostel heeft een restaurantje waar je kunt ontbijten, lunchen en dineren dus hier maken we ’s ochtends gelijk gebruik van. Op de fiets crosten we door de stad. Vanuit de tuktuk oogde de stad gisteren behoorlijk groot. Dit blijkt echter wel mee te vallen met haar 119.500 inwoners in de stad zelf en de omgeving Angkor. Terwijl we rondstruinen valt ons al snel op dat eigenlijk alles hier in dollars wordt aangegeven. Door toeristen wordt er eigenlijk nauwelijks met Riel betaald. Dit in tegenstelling tot de locals. Cambodja wil van de Riel af, zo laten we ons vertellen. En terecht… want met biljetten van 0,03 eurocent is het goochelen met al die briefjes. Of het komt doordat Siem Reap best toeristisch is of niet… alles is hier best heel duur! (Voor Aziatische begrippen dan). Een sandwich kost zo’n 4 dollar en voor een avondmaaltijd betaal je er ook zo 7. Dat is wel even wat anders dan de 1 euro voor streetfood in Thailand. We gaan de markten langs, scoren wat te eten en bezoeken wat tempels. ’s Avonds eten we echt heerlijk in een Mexicaans restaurantje in Pubstreet. Dé uitgaansstraat van Siem Reap. Wederom te duur voor ons budget, maar ja.. je moet toch wat eten. Waarom we vervolgens toch nog een toetje (Aaah! Crème brulee!) bestellen snappen we zelf ook niet. De tuktuk voor onze trip naar het Angkor Wat morgen is gereserveerd. Dit wordt een kort nachtje.

Tip van de dag: voor een Dr. Fish massage heb je niet perse Dr. Fish visjes nodig. Je kunt een aquarium ook volgooien met goudvissen en eigenlijk alles dat zwemt.

Vrijdag 10 juni
De wekker… 3.50 uur! Dit kan echt niet goed zijn voor de mens. Veel te duf stappen we om 4.20 uur in de tuktuk die ons vandaag naar de tempels in Angkor brengt. Angkor was vroeger de hoofdstad van het Angkorrijk. In dit gebied bevinden zich meerdere ruïne tempels die als trekpleister fungeren in Cambodja. Omdat we graag de sunrise willen meemaken, rijden we in het donker door bijna lege straten (wat de mensen doen die nu wel op straat zijn is ons een raadsel) naar het ticketoffice. We zijn de eerste, maar te vroeg. Te vroeg! Al wachtend tot het 5 uur is en het office open gaat, stroomt de hal vol met toeristen. Maar wij staan lekker vooraan! Met een gepersonaliseerd ticket op zak snellen we terug naar onze tuktuk, want we zijn natuurlijk niet voor niets zo vroeg opgestaan. Twintig minuten later arriveren we bij hét Angkor Wat (samen met nog honderden anderen). We besluiten de eerste poort door te gaan waardoor we een goed zicht hebben op ’s werelds grootste religieuze monument. Echter, is het erg bewolkt. De lucht kleurt een beetje blauw, maar de zon is niet te zien. Shit, toch voor niets zo vroeg uit bed. We besluiten maar gelijk naar binnen te gaan, waardoor het nog relatief rustig is in de tempel. Het gebouw is groots (met een oppervlakte van 1,6 km2) en indrukwekkend. Het heeft iets weg van een kasteel. Het werd oorspronkelijk gebouwd als een hindoetempel voor het Khmer-rijk en transformeerde geleidelijk in een boeddhistische tempel tegen het einde van de twaalfde eeuw. Het is een symbool van Cambodja geworden en staat ook op de nationale vlag. De bouw van de tempel werd gestaakt toen de opdracht gevende koning stierf. 27 jaar later werd Angkor geplunderd door de vijand van de Khmer (zo worden de locals in Cambodja genoemd). Vervolgens werd het rijk hersteld door de nieuwe koning, die zich in één van de nabij gelegen tempels vestigde. Het Angkor Wat is de enige tempel in Angkor die nooit volledig is verlaten. De schade die later werd aangericht waardoor de tempels er nu uitzien als ruïnes, heeft te maken met de burgeroorlog, een Amerikaanse granaat, kogels van Vietnamese troepen maar vooral met de kunstdiefstal uit Thailand. Dit is goed te zien aan alle standbeelden die zijn onthoofd. Na het Angkor Wat bewonderd te hebben bracht de tuktukdriver ons naar de andere, iets minder bekende tempels waaronder ‘Ta Prohm’: een met boomwortels doorboorde tempel. Toen we ’s middags een beetje tempelmoe waren en behoorlijk gesloopt door de warmte en slaaptekort, besloten we dat het genoeg was geweest. Hoe mooi en indrukwekkend de tempels ook zijn, op een gegeven moment worden ze toch allemaal een beetje hetzelfde. Omdat het nog wel even duurde voordat de zon onder zou gaan en we niet zeker wisten of het dit keer helder genoeg was, besloten we ons terug te laten brengen naar het hostel. Een gave, indrukwekkende dag. Het Angkor Wat kan worden afgevinkt op de bucketlist.

Tip van de dag: een ruïne leent zich er prima voor om even uit te rusten, wat te drinken en een goed gesprek te voeren.

Zaterdag 11 juni
Hoofdpijn en darmproblemen maakten dat we ons vandaag niet topfit voelden. Al dat witte toastbrood en die rijst zorgen dat je er zeg maar niet heel veel makkelijker van naar de wc kunt. Niet echt fijn. Maar ach, ook dat hoort er bij. ’s Middags vermaakten we ons weer in de stad met een hapje, drankje en flinke regenbui. We sloegen een soort van granenkoekjes, paracetamols en poeppillen in. We aten best prima en wat goedkoper bij Smilingfood en s‘ avonds scoorden we souvenirs op de (eindelijk) gevonden nachtmarkt. Een rustige, maar voor nu wel even prima dag.

Tip van de dag: pasta pesto smaakt hier naar pasta gestampte muisjes. Weer eens wat anders.

Zondag 12 juni
Vandaag stond in het teken van wachten en regen, heel veel regen. Tussen 19 en 19.30 uur zouden we opgehaald worden door een pick-up die ons naar de busmaatschappij zou brengen. We kwamen de dag dus door met tussen de regenbuien door her en der wat eten en drinken en de toerist uithangen op de marktjes. Toen we rond 18.30 op ons gemakje een noodlemaaltijd weg zaten te werken in het hostelrestaurant, bleek dat we opeens mee moesten met de veel te vroege pick-up. Wat een flexibiliteit toch weer van onze kant. We beginnen er gewoon een beetje trots op te worden. Want vervolgens moest het uur tot we om 20 uur vertrokken toch gewoon gewacht worden, maar dan bij de busmaatschappij. De sleepingbus, nu zelfs ‘hostelbus’ genaamd, was best een stukje comfortabeler dan onze vorige twee bussen. Even voor de beeldvorming: we konden nu naast elkaar, op onze rug, schouder aan schouder liggen zonder dat de buitenste uit het bed kukelde. Daarnaast bestond zelfs de mogelijkheid om de benen helemaal te strekken. Lepeltje lepeltje was op eigen risico, gezien het feit dat de kont van de buitenste ervoor zorgt dat je bij iedere bocht het risico loopt in het gangpad te kletteren. En laten we nou net op een bovenbed liggen. Afijn, we hebben slechtere nachten gehad.

Tip van de dag: hostel Salakamreuk in Siem Reap, net buiten het centrum is echt een aanrader. De staf is vriendelijk en behulpzaam, de kamers zijn ruim en schoon en het eten is er simpel maar prima.

Maandag 13 juni
Om 5 uur precies stopte de bus en gingen de lichten aan.. we zijn er: Sihnoukville. Daar sta je dan. Met een duf hoofd en een rugzak. Gelukkig nog vele anderen met ons. Een tuktukdriver bracht ons en 2 Engelsen naar een nabij gelegen restaurantje waar we wat konden ontbijten. Rond 7 uur zette hij ons af bij het ticketoffice waar we een retourticket voor de speedferry scoorden. Bij weer een ander restaurant, dit keer bij de pier, zaten we de tijd uit tot 9 uur. Vervolgens in de ferry met hoge snelheid over het water. Toch nog zo’n tochtje van ruim 45 minuten. Op de kaart lijkt de afstand nihil. Aangekomen op de mainpier op Koh Rong bruiste het van de vakantiegangers. Een pick-up van ons hostel bracht ons met eigen boot naar een nabij gelegen strand, een stukje verderop. Hemel op aarde. We hebben er geen andere woorden voor: strakke lichtblauwe zee, wit strandje, palmbomen en een prachtig uitzicht. Die gemiste eilanden in Thailand maakt Koh Rong helemaal goed. Het genieten kon beginnen. Na onze buik goed te hebben gevuld in een restaurantje verderop doken we de zee in. Heerlijk warm water! Echter werd onze chillmodus verstoord door een regenbui. Gelukkig konden we de rest van de dag doorbrengen op overdekte plekken, zoals onze bungalow en het restaurant. Hopelijk is de lucht morgen weer stralend blauw!

Tip van de dag: kokosolie! Helpt tegen sandflys. En die heb je er hier veel!

Dinsdag 14 juni
Oke, hadden we maar niks gezegd over slechtere nachten. Dit was er zo één. Wakker door de regen, wakker door de storm, wakker door een buurman die dacht dat hij wel bij ons in bed mocht kruipen en nog erger: wakker door muggen! Dat we in een klamboe liggen hoeft eigenlijk niet gemeld te worden. Want helaas hadden we toch gezelschap. Niet van de buurman, maar van muggen. Een helse nacht. Vanmorgen bleek de stand op Lotte haar rechterarm/hand al 21 multen. Tel daar de rechts van haar en Sebas z’n ledematen bij op. Onze ochtendactiviteit bestond dus uit het gaan op muggenjacht. In de gehele witte klamboe zijn nu rode bloedvlekken te vinden. Want dat ze zich allen hadden volgepomp vannacht hadden we al gevoeld. Nadat de klamboe helemaal is afgesloten met knijpers, konden we rustig gaan brunchen om vervolgens weer lekker op het strand te hangen. Want ondanks dat het zonnetje zich regelmatig verstopt, is het best prima weer. ’s Avonds BBQden we met de andere ‘hostel’gangers. Gezellig aan het water in de maneschijn. Benieuwd of onze challenge om in de klamboe te komen zonder al te veel ruimte voor de muggen om mee te glippen een mugvrije nacht zal opleveren.

Tip van de dag: vis van de Aziatische BBQ is iets anders dan vis van een Nederlandse BBQ. Pas op als je niet van ingewanden enzo houdt.

Woensdag 15 juni
Het begon gisterenavond als een iets betere nacht. Het leek erop dat er geen muggen in de klamboe zaten. Halverwege de nacht ging het echt zo hard onweren dat we er bang van werden. Een aantal muggen verschuilden zich daardoor ook in de klamboe, minder dan gisteren maar toch werd onze verzameling bulten aangevuld. Het lijkt erop dat de malariakuur niet voor niks is meegegaan. We besloten niet te ontbijten maar eerst de boot naar de village te nemen. Na 200 meter sloeg echter de rotor van de as af en dreven we daar. De schipper Boy en zijn compagnon haalde echter een bijl en een moersleutel tevoorschijn en repareerde in een kwartiertje de boot. Wij hadden geen haast maar een groepje Franse backpackers moest een vlucht halen in Phnom Penh, dat ze zelfs zonder vertragingen maar net zou lukken. In de village aangekomen, gingen ze meteen aan boord van de speedferry en gingen wij opzoek naar eten. Achteraf hadden we hun voorbeeld moeten volgen. Na een stevig ontbijt, hoorden we dat onze speedferry een uur vertraging had. Dus vulde we het ontbijt aan met een vruchtensapje. Eenmaal aan boord van de boot ging het voorspoedig. Het was ongeveer 45 graden, maar ach, een uurtje is te doen. Na een uur ging echter de motor uit en was het personeel in paniek de kleppen naar de motorruimte aan het openen. Vanwege het geven van geen informatie ontstond er lichte paniek onder de passagiers. We drijven nog. Uiteindelijk zijn 3 van de 4 motoren “broken down” en varen we op 1 motor naar de dichtstbijzijnde pier, aan de andere kant van Sihanoukville. Daar werden we met een bus naar de stad gebracht en komen we, 2 uur later dan gepland, aan in ons guesthouse, dat luxer is dan verwacht. Hebben we wel verdiend. We boeken een bus en een hostel voor morgen en gaan de stad in voor eten. We zien een rij garageboxen waarin zo’n 10 pizzaria’s zitten, concurrentie kennen ze hier nog niet? Zonder verwachting krijgen we een heerlijke steenoven pizza en een goede wijn. Prima keuze. Na een warme douche kijkt Sebas nog even hoe de Slowaken 60 punten voor zijn pouletje binnen schieten. Om daarna de 2 slechte nachtjes in te halen.

Tip van de dag: Happy Pop pizza in Sihanoukville. Nul sfeer maar eten is goed.

Donderdag 16 juni
Wederom een dag reizen. In vergelijking met gisteren een probleemloze rit. Na een enorm stoelgang stimulerend muesli ontbijt (hopefully) bracht een minivan ons om 9 uur van Sihanoukville naar Phnom Penh. Een rit van zo’n 4,5 uur met een break. Afgezien van de rijcapaciteiten van de chauffeur een relaxte tocht. Eer we de hoofdstad van Cambodja hadden bereikt, kwam het met bakken uit de hemel. Een tuktuk bracht ons naar het hostel waar we weer een prima kamer ter beschikking kregen. De rest van de dag hebben we de stad al een klein beetje verkent. Phnom Penh is vergelijkbaar met steden als Siem Reap en Vientiane in Laos. De regen maakte dat het leven op straat zich wat terugtrok. Morgen pakken we de highlights van de stad. Ons hostel zou zich er middenin bevinden.

Tip van de dag: reizen in Azië… ogen dicht en gaan.

Vrijdag 17 juni
Er moet even gemeld worden dat het ontbijt bestond uit een chocolate pancake (chocolate in het deeg en er bovenop!) en een ‘Spanish’ omelet. Althans, het bleek ‘spinach’ maar we verwachtten dus ‘Spannish’. Niet dat we weten uit wat een Spaanse omelet bestaat maar oké. Zoals gezegd zouden we vandaag de highlights doen van Phnom Penh. Oftewel: het Royal Place, de Silver Pagoda en evt. het National museum. Maar aangezien de meeste bezienswaardigheden pas weer om 14 uur open gingen begonnen we met een rondje door de stad. Je voelt je net een BN-er. ‘Tuk tuk Sir?’ ‘No, thank you.’ ‘Killing Fields?’ ‘No thank you.’ ‘Where are you going?’ ‘Over there.’ ‘Maybe tomorrow?’ ‘Maybe.’ En dat dan zeg maar de hele dag. Eén van de drivers bleek het op Sebas te hebben gemunt en was bijna ons hele side seeing rondje door de stad met ons meegelopen. We vroegen ons af hoe het zou zijn als er bij ons in Amsterdam langs de hoofdweg allemaal billboards van Willem-Alexander en Maxima zouden staan. Dat is hier namelijk het geval. Je wordt overspoeld met afbeeldingen van de koning en zijn ouders wat wel een bepaald soort trots uitstraalt. Helemaal niet verkeerd. We ontdekten een heel leuk soort wereldwinkeltje, maar dan wat hipper. Souvenirs die worden gemaakt van gerecyclede spullen. Echt heel leuk. Hier hebben we dus e.e.a. ingeslagen. Het Royal Palace is een tempelcomplex van zo’n 25 tempels dat nog steeds wordt bewoond door de Koninklijke familie. Helaas konden we de tempels niet in (op eentje na), maar moesten we ze vanaf buiten aanschouwen. De zilveren pagode zou hier volgens onze Lonely Planet ook moeten staan. Wij hebben hem niet gezien. Het National Museum besloten we over te slaan aangezien het ticket voor het Royal Palace wat duurder was dan we hadden gehoopt. ’s Avonds aten we bij eenzelfde soort restaurantje als waar we in Sihanoukville die verrukkelijke pizza hebben gegeten. De verwachtingen waren dus hoog. Echter was hier iets minder georganiseerd. Onze bestelling werd opgenomen door een vrouw die aan het telefoneren was waardoor er opnieuw moest worden gevraagd wat we nou ook alweer hadden besteld en waarna we toch nog een bord noodles kregen i.p.v. rijst. Verder bleken er in Lotte haar shake 2 (en misschien nog wel meer) nagels te zitten. Inderdaad, nagels. Niet echt een aanrader dus.

Tip van de dag: fruit in de supermarkt. Doe het niet. 5 dollar voor 4 appeltjes. Auw.

Zaterdag 18 juni
Vandaag was het tijd voor dé trekpleister van Cambodja, naast het Angkor Wat. De Killingsfields en het Tuol Sleng Genocide (S-21) Museum. De tuktuk chauffeur die ons gisteren al graag wilde rijden, stond ons vanmorgen op te wachten. Voor 15 dollar zou hij ons de hele dag heen en weer rijden. We gingen met hem in zee. Het bleek best een afstand naar de Killingfields. Zo’n 15 km. Het is maar goed dat we beiden geen fulltime rokers zijn, want de hoeveelheid uitlaatgassen die we tijdens onze Aziëtijd opdoen is huge. Dat hadden onze longen vast niet aangekund. Het bezoek aan Choeung Eck, de plek waar de Killingfields zich bevinden, was erg indrukwekkend. Van 1975 tot 1979 was Pol Pot leider van de Khmer Rouge, een beweging die streefde naar een communistisch land. Alle opgeleiden, bril dragende en eigenlijk gewoon bijna alle burgers moesten worden gedood. Om op de kosten van kogels te besparen gebeurde dit op de meest gruwelijke manieren. In totaal werden er van de 8 miljoen inwoners 3 miljoen gedood. Choeung Eck ofwel ‘de Killingfields’ is één van de 300 plekken waar dit achter hoge muren gebeurde. Mensen wisten niet wat er gaande was en dachten dat het om een militaire basis ging. Een deel van de mensen die naar Choeung Eck werd gebracht kwam uit de Tuol Sleng (S-21) gevangenis in Phnom Penh. Een geheim ‘centrum’ binnen een netwerk van 200 gevangenissen waar mensen werden gemarteld door de Khmer Rouge. Tussen de 12.000 en 20.000 mensen zijn hier gevangen gezet waarvan 12 (waarvan men weet) mensen het hebben overleefd. Het is een voormalig schoolgebouw. De rillingen lopen werkelijk over je rug als je enkele persoonlijke verhalen leest of hoort. Het verhaal, de hoeveelheid doden, de vele opgegraven schedels en botten en de gevangenis hebben diepe indruk op ons gemaakt. Wetende dat deze (burger)oorlog één van de velen is. En wetende dat een dergelijke situatie ook nu aan de gang is in Syrië. En dan hebben we Trump en Wilders nog… Een dag om over na te denken. En oja, toen hadden we ’s avonds nog een dingetje: na wat gegeten te hebben wilden we betalen. Met een biljet van 50 dollar. Meer hadden we niet. Ja, een briefje van 1 dollar maar daar gingen we het niet mee redden helaas. De ober wilde onze 50 dollar niet aannemen. Hij verklaarde het biljet wel als ‘echt’ maar wilde hem niet hebben omdat hij niet kraakte zoals zou moeten dus hij het biljet vervolgens zelf niet zou kunnen uitgeven. Niet ons probleem, dachten we. Dus wel. Een Engels stel naast ons vertelde dat je alle biljetten groter dan 5 dollar moet checken op ‘kraakheid’ en ‘geen-verfrommelde-hoekjes-heid’. Dit hadden wij niet gedaan. De mevrouw van het ticketoffice bij de gevangenis ’s middags heeft het biljet waarschijnlijk expres tussen de stapel met andere biljetten gestopt toen ze het ons gaf zodat ze er zelf vanaf was. Naïef als we zijn, hebben we niet alle briefjes gecheckt. Had dus wel gemoeten. Om een lang verhaal kort te maken: onze 50 dollar werd ingewisseld voor andere biljetten waar we 1 dollar voor betaalden. Een compromis volgens de ober. Prima, we zijn nu in ieder geval van ons echte-maar-je-kunt-er-niet-mee-betalen-biljet af.

Tip van de dag: is je te ontvangen biljet groter dan 5 dollar? Checken checken checken. En vertrouw je het niet? Een ander biljet eisen. Schijnt hier in Cambodja normaal te zijn.

Zondag 19 juni
Tijdens ons laatste dagje Cambodja, wilden we nog wat rondstruinen over de markten en Wat Phnom nog even bezoeken aangezien we die misgelopen zijn. Ook moest er vandaag nog wat worden opgeruimd en bijgewerkt, qua verhalen, foto’s en reisdagdoeken. Kortom, een lekker dagje. De eerste markt, ‘Psar O Russei’ bleek een mega lokale markt. 3 verdiepingen vol kleding, sieraden, schoenen, voedsel en prullaria. We werden er een beetje claustrofobisch van. Maar zeker leuk om op een lokale markt te lopen ipv een toeristenmarkt (‘Sir, you want something?’). De Central Market bevond zich in een look-a-like stationshal. Heel vet. Op ’t moment dat we iets te eten wilden scoren kwam het weer met bakken uit de hemel. We betaalden vervolgens veel te veel voor een tuk tuk die ons (droog) naar onze hostelstraat terug bracht. De rest van de middag regelden we dus wat dingen en boekten we een terugvlucht naar huis. Heel vreemd! Zaterdag 16 juli komen we terug, wat betekent dat we nog maar krap 4 weken hebben. Morgen vertrekken we naar Vietnam, het laatste land van onze reis. Dit wordt deze kleine 4 weken dus nog even groots genieten. Want ondanks het feit dat we het wel weer fijn vinden om naar huis te gaan, vinden we het ook heel jammer dat het avontuur dan écht over is. Chocola. Dus nog even niet teveel aan denken. Hagelslag. En genieten! Bruine boterham met kaas.

Tip van de dag: een brutaal mens heeft de halve wereld. ‘Waar het toetje van ons menu op de kaart blijft?’ ‘Shit, het toetje van de kaart. Waarom? Iedereen zit altijd vol en vergeet het toetje.’ Wij niet. Want wat je ‘gratis’ krijgt, dat neem je. Gewoon, uit principe.